Expectations of the new parliamentary session!

The most voted MP in the parliamentary elections of April 2021 in the country that claims to become a member of the EU is an unknown name in public, without a CV and political activity, without political ideas, legal initiatives or political opinions during the last two years in parliament, without organic connection with his political force and without recognition and social contract with his many voters.

He is a loyal voter in 100% of pro-government cases and with the increase in salaries in parliament, citizens pay him twice as much as university rectors.

The story is simple and typical of Albania in the last decade: his father, a well-known businessman with strong financial and political ties to the current prime minister, was a member of parliament before being expelled due to decriminalization.

Unable to run, his son was nominated by the head of the government in the multi-name list of the SP, and through informal influences they managed to make him a deputy, being twice more voted than the prime minister himself and three times more voted than the chairman and the former leader of the opposition.

It is not fiction, but a real and significant narrative of the standards of the elections and the quality of the current parliament, which, in periodic polls, continues to have the lowest historical support of public trust. The current legislature, launched with EU membership talks, should mark the beginning of the end of the transition, however it seems that at least two more successive legislatures will be needed for this mission.

This is the price of the historical delay, the deficit in the political culture, but also the high costs of the failures of the political elite of the transition, which continues to hold hostage without ideas and vision, the needs, priorities and essential challenges of the state and society .

The new parliament will convene in the September session. With the Constitution, he controls the government, but the current one is controlled by the government. Parliament should reflect constructive pluralism and alternative approaches, but the opposition is invested against itself and feels comfortable as an appendage of the majority.

Parliament should approve reforms and represent citizens' interests, but it has been a while since there are no reforms on the agenda and citizens feel unrepresented. In times of economic crisis, mass emigration of youth and the well-educated part, mass boycott in elections and growing frustrations, the parliament decided to multiply its financial privileges.

Sesioni i ri hyn në histori si rasti i parë kur një deputet, ish zv/kryeministër, është në kërkim ndërkombëtar për korrupsion dhe vetë Kuvendi apo forca e tij politike nuk kanë apeluar as formalisht dorëzimin e tij apo përjashtimin nga strukturat drejtuese partiake e parlamentare.

Në pritje të zyrtarëve të lartë, kryesisht të PS, pjesë e listës së re “non grata” amerikane e britanike, opozita vijon të mbahet peng nga 2-3 politikanë në lista të tilla prej 2021-2022, qeveria është në koalicion me një parti që drejtohet nga një tjetër i tillë prej 2018, ndërkohë që disa prej zërave moderatorë dhe “me letra në rregull” kanë zgjedhur karrierën në shkëmbim të heshtjes, duke braktisur interesin publik dhe nevojën për politikë të pastër.

Çfarë do të shënojë sesioni i ri?

Në aspektin politik, - rotacion emrash në financë, diplomaci apo sektor tjetër në mazhorancë, të paraqitura si ndryshime në qeveri dhe ekipin drejtues?

Konfirmim personal të Ramës në Asamblenë e PS, Berishës në Kuvendin e tij në PD2, Bashës në Kuvendin e tij në PD1, Metës në partinë e tij, PL, dhe në thelb, një parlament vijues pa raporte të qarta identifikuese pozitë-opozitë? Humbje e identitetit dhe ndikimit të PDIU, PBDNJ, PSD, PR, e partive të vogla, dhe krijimin e disa partive të reja, sfiduese ndaj sistemit?

Në aspektin legjislativ, - ngritjen e komisionit të 13-të për reformën zgjedhore, ligj presioni mbi Presidentin, pazar të ri për ndryshime kushtetuese në drejtësi dhe Avokatin e Popullit, nismë ligjore për amnistinë fiskale, ligj të ri mbi median, rikthimi i pasaportave të arta, kontroll të ri mbi pronësinë apo amendime të personalizuara në legjislacionin mbi partitë / zgjedhjet?

Në aspektin publik, - thellim të hetimeve nga SPAK dhe më shumë politikanë përpara drejtësisë?

Rritje e ndikimit politik parlamentar në procesin e ripërtëritjes së KLGJ e KLP? Retorikë personale konfliktuale që ushqen status-quon dhe ndonjë miting vjeshtor nga opozita, ndërkohë që qeveria pritet të përfitojë nga samiti i procesit të Berlinit në tetor?

Përvoja e kaluar dhe leximi i të sotmes nuk na lejon të jemi optimistë dhe të pretendojmë një parlament më progresiv, efektiv, të ndershëm dhe me integritet, dhe kështu, as një sesion parlamentar që mund të sjellë ndryshime të rëndësishme për Shqipërinë.

Në thelbin e tij është një sesion rutinë, në një parlament rutinor që konsumon pushtet, nuk udhëheq dhe as përfaqëson; në një sistem politik që refuzon ndryshimin dhe ushqen oligarkët; me parti politike në të cilat nuk votohet, nuk diskutohet dhe as lejohet mendim ndryshe; në një mjedis mediatik e publik të kontrolluar nga kullat politike dhe financiare, dhe së fundi, me një elitë politike që vegjeton, riciklon veten dhe mban peng vendin pa ide e aftësi transformuese.
Edhe në këto rrethana, a mund të ishte ndryshe?

Po, në disa elementë. Për shëmbull, nëse numri i qytetarëve reagues, i individëve kritikë, i zërave kurajozë dhe personave publikë aktivë do të ishte më e madh, - nëse hapësira bosh do të mbushej me presionin civil dhe qytetar për llogaridhënie, nëse media do të hiqte dorë nga shitja e lajmeve të gatshme partiake e zyrtare si gazetari; nëse politikat e gabuara refuzohen, roli si dekor refuzohet; nëse pakica e përgjegjshme ushtron më shumë presion për politikë e politikanë të pastër, nëse reforma e re zgjedhore do të bazohej në parimet e nenit 9 të Kushtetutës, - përfaqësim, demokraci funksionale, transparencë financiare, duke përfshirë edhe votën e diasporës, vetingun në politikë dhe depolitizimin e administrimit zgjedhor.

All these can be attempted with petitions, initiatives, addresses, recommendations and other legal forms, at least to keep alive the aspiration to functional democracy and the hope that we deserve more, but we can also do more.