The assassination of Hezbollah's leader leaves Iran with a fatal choice and the US humiliated

By Patrick Wintour – The Guardian

Israel's airstrike on Hezbollah's leadership in Lebanon has serious implications for Tehran and Washington

When Antony Blinken, the US secretary of state, told reporters in New York on Friday that the coming days would determine the future course of the Middle East, he could not have been more circumspect, even if at the time he hoped that Hezbollah and Israel could be persuaded to back off from the escalation.

Now, with the confirmation of the assassination of Hezbollah leader Hassan Nasrallah, the region, after 11 months, has finally crossed the threshold and gone to a place it truly has never been before.

All eyes will be on Tehran's response. Iran faces the fateful choice it has always sought to avoid, and one that its new reformist leadership in particular was unwilling to make.

If he simply angrily condemns Israel for destroying the core of the axis of resistance it has painstakingly built over so many years, or calls on others to take unspecified action, Iran's credibility is at stake.

But pragmatism could lead Iran to advise Hezbollah to control its losses and accept a ceasefire that does not also bring a ceasefire in Gaza, Hezbollah's stated target.

If, on the other hand, Iran instead launches a direct military retaliation against Israel, it should be meaningful. Iran knows it will go into battle against a military that has proven the lethal value of its vastly superior technological and intelligence capabilities. Israel's intelligence has clearly penetrated deep into Hezbollah and may have done the same in Tehran.

For the new president, Masoud Pezeshkian, elected on the promise of lifting economic sanctions in part by building better relations with the West, Nasrallah's death could not have come at a worse time.

His foreign minister, Sayeed Abbas Araghchi, had just spent a full week in New York on the sidelines of the UN general assembly, meeting European politicians such as German foreign minister Annalena Baerbock and British foreign secretary, David Lammy, in an attempt to persuade them to reopen talks to restore the nuclear deal that was signed in 2015, and Donald Trump broke it in 2018.

Rafael Grossi, kreu i inspektoratit bërthamor të OKB-së, kishte mbetur i impresionuar nga ajo që dëgjoi nga takimet, duke thënë: “Mendoj se ky është momenti kur është e mundur të bëhet diçka për çështjen bërthamore. Avantazhi i z. Araghchi është se ai di gjithçka për këtë proces, gjë që e lejon atë të ecë më shpejt”. Vrasja e Nasrallahut e bën shumë më të vështirë për reformistët që të bindin ushtrinë iraniane se një degë ulliri ka ende kuptim.

Pezeshkian tashmë ishte ankuar se kishte marrë pak në këmbim asaj që bëri me kërkesë të perëndimit. Ai nuk kërkoi hakmarrje të menjëhershme për vrasjen e Ismail Haniyeh, udhëheqësit të Hamasit të vrarë nga Izraeli në Teheran.

Pezeshkian tha se i ishte premtuar se një marrëveshje armëpushimi në Gaza që do të lironte pengjet dhe të burgosurit politikë palestinezë ishte vetëm një ose dy javë larg. Marrëveshja nuk u materializua kurrë sepse, në sytë e Iranit, SHBA refuzoi të ushtronte presionin e kërkuar ndaj Benjamin Netanyahut për të pranuar kushtet e armëpushimit.

I zhgënjyer një herë, Pezeshkian vështirë se është i prirur t’i besojë betimeve të SHBA-së se nuk kishte njohuri paraprake për planin për të vrarë Nasrallah, dhe, gjithsesi, Netanyahu mund ta kishte sanksionuar vdekjen e tij nga një dhomë gjumi hoteli në Nju Jork, por ishin bomba të furnizuara nga SHBA-të ato që shpërthyen në Bejrut.

Në atë që ka të ngjarë të jetë një deklaratë përmbajtjeje, udhëheqësi suprem i Iranit, Ayatollah Ali Khamenei, u bëri thirrje myslimanëve të shtunën “të qëndrojnë pranë popullit të Libanit dhe Hezbollahut krenar me çfarëdo mjeti që kanë dhe t’i ndihmojnë ata në përballjen me … regjimin e lig [ të Izraelit]”.

Për Uashingtonin, ky është një poshtërim diplomatik dhe një shfaqje e paaftësisë ose refuzimit të tij për të kontrolluar aleatin e tij problematik.

Netanyahu shpreson ti ketë bërë për budallenj diplomatët amerikanë në Nju Jork. Departamenti Amerikan i Shtetit këmbëngul se kishte një kuptim të qartë në bazë të bisedave me Ron Dermer, ministrin e çështjeve strategjike të Izraelit dhe Netanyahun, se Izraeli do të pranonte një armëpushim 21-ditor, dhe megjithatë sapo u njoftua plani, Netanyahu refuzoi marrëveshjen.

Në një farë mënyre, është kulmi i gati 12 muajve të një strategjie amerikane që tani është në rrënoja. Herë pas here që nga sulmet e 7 tetorit nga Hamasi, SHBA i ka kërkuar Izraelit të miratojë një strategji të ndryshme për dërgimin e ushqimit në Gaza, zonat e mbrojtjes, një ofensivë tokësore në Rafah, kushtet e një armëpushimi dhe, mbi të gjitha, mbi shmangien e përshkallëzimit të konfliktit.

Çdo herë, Netanyahu pranoi qëndrimin e SHBA-së, anashkaloi një përgjigje të qartë dhe më pas injoroi Uashingtonin. Çdo herë, SHBA, e shqetësuar dhe e frustruar, ka shprehur dyshime për strategjinë e Netanyahut, por çdo herë ka vazhduar të kalojë municionet.

With presidential elections looming and Netanyahu enjoying a surge in domestic popularity, and some Arab states shedding tears over Nasrallah's death, the US appears to have few options available. Netanyahu insists he is winning and is on track for a total victory.

For now, unless Iran proves to be more decisive than it has been so far, it is Netanyahu, the great survivor, who holds the wheel and gives direction.