ANALIZA: Merz dhe Macron, çifti franko-gjerman i dënuar të bëjë më mirë

Duke zgjedhur Francën për vizitën e tij të parë zyrtare, Friedrich Merz, kreu i ardhshëm i qeverisë gjermane (CDU), do të përpiqet nesër me Emmanuel Macron të ringjallë një marrëdhënie dypalëshe që ka qenë e lëkundur kohët e fundit, me interesin e përbashkët të një Evrope në kërkim të pushtetit.

Ai ka paraardhës hugenotë dhe një nga gjyshërit e tij quhej Savigny, që do të thotë se  kancelari ka lidhje të ngushta personale me Francën dhe i përket një brezi për të cilin marrëdhëniet franko-gjermane janë thelbësore.

Presidenti francez Emmanuel Macron do ta mirëpresë atë si një mik.

Mbrëmjen e zgjedhjeve në Gjermani, ai e ftoi atë në Paris, ku diskutuan për më shumë se tre orë skicat e përgjithshme të bashkëpunimit të tyre të ardhshëm. Të dy burrat u takuan gjithashtu në Berlin, madje edhe para se Merz të merrte detyrën. Dhe ministri i ardhshëm i Punëve të Jashtme, Johann Wadephul, ka vendosur tashmë kontakte në Paris.

”E mërkura është një vizitë pune për të rilançuar agjendën franko-gjermane, me dëshirën e kancelarit Merz për të rizbuluar refleksin franko-gjerman të shprehur shumë qartë, përfshirë në kontratën e koalicionit”, tha Pallati Elisee.

“Duhet ta gjejmë njëri-tjetrin përsëri ose të paktën t’i zgjidhim keqkuptimet”, shtoi ai.

 “Refleksi franko-gjerman” 

Sepse marrëdhëniet midis Parisit dhe Berlinit kanë qenë të njohura për ftohtësinë e tyre gjatë viteve të fundit. Emmanuel Macron dhe Olaf Scholz shfaqën temperamente të kundërta, njëri i kudondodhur, tjetri i heshtur.

Dhe Parisi mezi e fshehu padurimin e tij për të hapur një faqe të re brenda një çifti franko-gjerman historikisht thelbësor për Bashkimin Evropian.

“Ekziston një pritje e madhe që Merz do të mishërojë të kundërtën e asaj për të cilën qëndronte Olaf Scholz”, tha Hélène Miard-Delacroix, një historiane në Universitetin e Sorbonës.

Ai tha se kancelari në largim perceptohej në Francë si “i pavullnetshëm dhe pak arrogant”.

Pasardhësi i tij në shikim të parë duket më i afërt me Emmanuel Macronin.

Zbutja e papritur e rregullit të artë buxhetor nga ana e tij, veçanërisht në favor të një përpjekjeje kolosale në mbrojtje, dhe vështrimi i tij kritik ndaj marrëdhënieve transatlantike që nga zgjedhja e Donald Trump në Uashington, u pritën shumë mirë në Paris.

“Merz ka një refleks franko-gjerman. Edhe nëse ka mosmarrëveshje, ai do të shkojë dhe do të flasë me Francën”, vëren Paul Maurice, sekretar i përgjithshëm i Komitetit për Studimin e Marrëdhënieve Franko-gjermane (CERFA).

”Por, kini kujdes të mos fantazoni shumë”, paralajmëron ai.

“Ai mbetet një politikan gjerman në sistemin politik gjerman, me hapësirë ??shumë më të kufizuar për manovrim sesa presidenti francez”, shtoi Maurice.

 Më shumë se dy për një tango 

“Merz dhe Macron janë të ngjashëm në stil, por ka ende dallime të mëdha në përmbajtje, veçanërisht në euroobligacione dhe marrëveshjen e tregtisë së lirë me Mercosur”, vëren deputeti i SPD-së, Nils Schmid.

Pallati Elisee, nga ana e tij, thekson idenë e “krijimit të menjëhershëm të kësaj dinamike franko-gjermane që i shtyn të tjerët”, dhe kërkon që të dy fuqitë “të gjejnë mjetet për t’u bashkuar, dhe kur nuk ia dalin mbanë, të përmbajnë dallimet e tyre në një mënyrë të tillë që motori franko-gjerman të luajë rolin e tij të plotë”.

Prandaj, ambicia është e fortë, ashtu si edhe pengesat konkrete.

“Lidhjet më të ngushta, vizionet e përbashkëta dhe gatishmëria për kompromis nuk janë të mjaftueshme për ta mbajtur motorin franko-gjerman në punë”, paralajmëron Sébastien Maillard i organizatës britanike ”Chatham House”.

”Ndër faktorët e fuqishëm nxitës, të dy udhëheqësit janë nën presion politik: mandati i Macron mbaron pas dy vitesh, ndërsa Merz është i etur të tregojë se Gjermania është rikthyer në Evropë”, shton ai, megjithatë është i bindur se ”Bashkimi Evropian vështirë se mund të përballojë që dy anëtarët e tij kryesorë të mos kenë vrull në një moment kaq kritik për fatin e integrimit evropian”.

Në këtë drejtim, dypalëshja nuk mund të jetë përjashtuese. Gjatë rrugës nga Parisi, kancelari gjerman do të kalojë nëpër Varshavë.

Dhe kryeministri polak, Donald Tusk pritet në Francë të premten për të nënshkruar një traktat dypalësh të paraqitur si të paprecedentë.

Sigurisht, miqësia franko-gjermane do të duhet të lejojë që partnerë të tjerë të hyjnë në një sfond të kërcënimeve ruse.

“Motori franko-gjerman nuk mund të pretendojë më se furnizon me energji të gjithë BE-në. Në BE-në aktuale me 27 anëtarë, duhen më shumë se dy veta për të kërcyer tango”, vëren Sébastien Maillard.

“Gjithnjë e më shumë, dyshja po bëhet një treshe me Poloninë”, thekson ai.