Patriotët

5 Maj 2025, 12:59Pikëpamje SHKRUAR NGA ARBEN ISARAJ
Arben Isaraj

Një vend ka nevojë për patriotë sepse patriotët janë themeli moral dhe shoqëror që mban gjallë dhe përparon një komb.

Që ta them më qartë dhe më saktë (shkoqur): patriotët i duhen një vendi për katër arsye kryesore:

1?. Për të ruajtur identitetin dhe trashëgiminë kulturore.
Patriotët janë ata që kujdesen për kujtesën kolektive, për ruajtjen e gjuhës, traditave, monumenteve dhe vlerave që e dallojnë një komb nga të tjerët. Pa këta, historina, gjuha, zakonet dhe vlerat e një kombi, humbasin me kohën.

Pa patriotë, një komb tretet në harresë dhe asimilim.

2. Për të mbrojtur lirinë dhe sovranitetin.
Në momente krizash, pushtim i huaj apo kërcënim i brendshëm ndaj pavarësisë, patriotët janë ata që ngrihen për të mbrojtur lirinë dhe sovranitetin.
Historia e çdo kombi, përfshirë Shqipërinë, tregon se pa patriotë, një vend mund të humbasë lirinë dhe të nënshtrohet, qoftë edhe me forma apo përmbajte moderne.

3. Për të ndërtuar një shoqëri më të drejtë dhe më të mirë.
Patriotizmi nuk ka të bëjë vetëm me të kaluarën, por edhe me të ardhmen. Patriotët e vërtetë kritikojnë padrejtësitë, luftojnë korrupsionin, punojnë për arsim më të mirë, drejtësi më të ndershme, ekonomi më të forte, sepse i duan bashkëqytetarët dhe duan një vend ku brezat e ardhshëm të jetojnë më mirë.

4. Për të bashkuar dhe frymëzuar shoqërinë.
Patriotët janë shpesh figura që frymëzojnë bashkim kombëtar dhe solidaritet në momente të vështira. Ata ndihmojnë që njerëzit të mos mendojnë vetëm për veten e tyre, por të ndjejnë përgjegjësi për komunitetin dhe kombin.

Me pak fjalë: Një vend pa patriotë nuk ka kujtesë, nuk ka mbrojtje, nuk ka përmirësim dhe nuk ka frymëzim. Patriotët janë njerëzit që e mbajnë gjallë shpirtin e kombit, jo vetëm me fjalë, por me vepra.
Të jesh patriot do të thotë të kesh një ndjenjë të thellë dashurie, përkushtimi dhe përgjegjësie ndaj atdheut tënd - vendit, kulturës, historisë dhe vlerave që e përbëjnë identitetin e tij.

Kjo nuk është thjesht një ndjenjë emocionale: patriotizmi nënkupton edhe gatishmërinë për të kontribuar në të mirën e vendit, për ta mbrojtur dhe për ta përmirësuar atë, shpesh duke vendosur interesin e përbashkët mbi interesat personale.

Në një kuptim më modern:

1. Patriotizmi nuk është verbëri. Pra, nuk do të thotë të pranosh gjithçka pa kritikë. Një patriot i vërtetë e do vendin e vet aq sa të kërkojë që ai të përmirësohet, të përmbushë idealet e drejtësisë, të barazisë dhe të dinjitetit njerëzor.

2. Patriotizmi nuk është urrejtje ndaj të tjerëve. Kjo do të thotë, se dashuria për vendin tënd nuk e përjashton respektin dhe mirëkuptimin për vendet e tjera.

Mendje të ndritura kanë argumentuar që “patriotizmi i shëndetshëm” është një patriotizëm kritik, i cili balancohet me një ndjenjë përgjegjësie globale dhe respekt për të drejtat universale.

Me pak fjalë: Të jesh patriot nuk është thjesht të thuash se e do vendin tënd, por të tregosh se e do duke punuar për drejtësinë, zhvillimin dhe të mirën e tij, edhe kur kjo kërkon kritikë, reformë ose sakrificë.

Jefferson, një nga themeluesit e Shteteve të Bashkuara dhe autori kryesor i Deklaratës së Pavarësisë, është përmendur shpesh si patriot. Pse? Sepse ai nuk e kuptonte patriotizmin thjesht si mbështetje për qeverinë ekzistuese, por si përkushtim ndaj idealeve të lirisë, drejtësisë dhe të drejtave natyrore të qytetarëve. Ai besonte se nëse qeveria shkelte këto ideale, qytetarët kishin të drejtë (madje detyrë) ta kundërshtonin. Pra, patriotizmi i tij ishte aktiv, kritik dhe i lidhur ngushtë me përparimin moral të vendit.

Ismail Qemali është një figurë kyçe në historinë e pavarësisë shqiptare. Ai nuk ishte patriot vetëm pse e donte Shqipërinë në fjalë, por sepse punoi për ndërtimin e një shteti të lirë, të pavarur dhe modern, në një periudhë shumë të vështirë për kombin shqiptar. Ai u përball me presionet e fuqive të huaja dhe me ndasitë e brendshme, por qëndrimi i tij ishte i qartë: një Shqipëri që respekton të drejtat e qytetarëve të saj dhe që bashkon shqiptarët në një shtet të drejtë. Ai e kuptonte patriotizmin jo si nostalgji romantike, por si projekt politik dhe moral për të ardhmen e kombit.

Patriotizmi nuk është thjesht flamur e këngë. Është angazhim për të ndërtuar një atdhe më të drejtë dhe më të mirë, qoftë përmes kritikës, përmirësimit apo sakrificës.

Video