Reactions in Germany to the Rama-Meloni agreement on migrants are divided. While some are euphoric and expect similar deals with other countries to follow, others predict its failure.
The migration expert, Ruud Koopmans, who has been proposing the relocation of reception centers outside the EU for years, told DW that the Meloni-Rama agreement would be something historic. Koopmans said that Albania's model could also be applied to other safe third countries, such as North Macedonia. But he pointed out that the fact that the Rama-Meloni agreement is a bilateral agreement, there is a risk of "secondary migration", which means that rejected asylum seekers may try to cross the border and seek asylum again in a country other of the EU. In order for this not to happen, Albania and Italy must seek support from the EU to turn this agreement into a multilateral agreement.
Scholz reaction
Whether the EU will really want to join Melon's deal with Rama, as Koopmans suggests, is not yet known. The first reactions from Brussels were reserved. Even official Germany refused to comment on the agreement. To DW's relevant question, a government spokeswoman responded by reminding them of the decision taken at the meeting of Chancellor Olaf Scholz with the heads of the 16 federal states to explore the possibilities of transferring asylum procedures to countries outside the EU. Politicians of the conservative opposition and the liberal party - one of the three parties of the ruling center-left coalition - are insisting on this. Some of these politicians had also mentioned Albania as an option, but the preferences were for the asylum seekers to submit their request for asylum in African countries. Because in this way rejected asylum seekers would be spared the vicissitudes of the long journey through the Mediterranean.
Chancellor Olaf Scholz during his recent visit to Ghana and Nigeria said that it is difficult to find countries that are willing to take over such centers. The EU had made a similar agreement with Tunisia some time ago, but in the summer the latter returned the money deposited for the construction of the centers. A similar agreement between Great Britain and Rwanda was declared illegal by a court in London because Rwanda is not a safe country.
Melon Scoop?
Para këtij sfondi, në Gjermani ka shumë zëra që e shikojnë me njëfarë zilie marrëveshjen e Ramës me Melonin. Gazeta bavareze “Augsburger Allgemeine” shkruan se “kush e quan këtë skup të Melonit, një Guantanamo italiane, i bie tepër shkurt. Nëse BE dëshiron të pengojë hapa të tilla unilateralë si ai i Melonit, ajo duhet të kujdeset që pakoja e azilit e prezantuar prej asaj vetë prej shumë vitesh të realizohet më në fund. Sepse migracioni është një çështje fati për Evropën. Është në pyetje se sa izolim mund t’i lejojmë vetes pa i tradhëtuar vlerat tona. Dhe se sa izolim duhet t’i lejojmë vetes për të frenuar ngritjen – siç duket – të pandalshme të partive ekstremiste të djathta dhe të majta në Evropë”.
Gjithsesi marrëveshja me Melonin ka një përparësi, tha për DW Ruud Koopmans: Italia do të dërgojë në Shqipëri, vetëm persona që nuk e kanë shkelur territorin e Italisë, por që kapen në ujërat pranë brigjeve italiane. “Në këto raste, Italia është e detyruar vetëm t’i transferojë refugjatët në një port të sigurt”, sqaron eksperti. “Nëse do të dërgoheshin njëherë në Itali e më pas në Shqipëri, kjo do të binte ndesh me rregullat për procedurat e azilit të BE-së, sipas të cilave azilkërkuesit mund të kthehen vetëm në ato vende të treta, me të cilat kanë pasur më parë një lidhje. Prandaj edhe migrantë që kanë hyrë në Itali nëpërmjet Saharasë, nuk mund të dërgohen në Shqipëri,” thotë Koopmans.
Demotivim për emigrim?
Koopmans vetë megjithatë kujton se ende është e paqartë se çfarë do të ndodhë me refugjatët e refuzuar. Sipas marrëveshjes, ata do të riatdhesohen, por në praktikë kjo nuk është shumë e lehtë, sepse shumë vende të prejardhjes nuk kooperojnë dhe nuk i bëjnë gati dokumentet e nevojshme për riatdhesim. Eksperti i migracionit në Universitetin e Humboldtit në Berlin parashikon se kjo do të jetë sfida kryesore për Shqipërinë. Por Koopmans thotë se fakti që refugjatët do t’i presin dokumentat në Shqipëri dhe jo në Itali, do t’i demotivojë ata që të harxhojnë kaq shumë për kontrabandistët dhe të vënë jetën në rrezik e të kapërcejnë Mesdheun.
Por Koopmans është i vetmi nga ekspertët që mendon, se një kamp në Shqipëri do të ketë ndonjë efekt trembës ose demotivues për refugjatët. Në fakt, sipas marrëveshjes Italia duhet t’i marrë mbrapsht pas një farë kohe edhe azilkërkuesit e refuzuar që nuk i riatdheson dot, por ministri i brendshëm i Shqipërisë, Taulant Balla, i tha DW se nuk dihet se sa mund të zgjasin këto procedura.
In an interview for "Die ZEIT", the migration expert, Gerald Knaus, gives two scenarios for rejected asylum seekers: "Albania, one of the poorest countries in Europe, will soon face two scenarios. "Or it will keep the rejected asylum seekers, and therefore the camps will fill up very quickly. Or, and this is the most possible, the refugees will take the road to the north, through the Balkan Route". Even Pëllumb Nako, who has served for many years as director of Border and Migration in the Albanian Police, told DW that Albania is too close to the EU and the northern countries to scare migrants from coming to Europe. He told DW that the agreement will not bring a solution for the refugees, but it has political value, because it shows Albania's willingness to help Italy to overcome this difficult phase.
Generous or calculating Rama?
The daily German newspaper "tageszeitung" doubts this narrative spread by the Albanian government, which Rama has summed up with the now much quoted sentence: "When Italy calls, Albania answers". "This generosity does not suit Rama, who is a shrewd politician. Albania's EU membership process has been open since 2022, but the road is still long and not without obstacles. Italy has promised 100% support for Tirana. The coming months will show if it is only this favor, with which Italy is rewarding this generosity of Albania."
And finally, taz doubts that this agreement will be realized: "Italy is definitely politically prepared to ignore the rights of those seeking protection. But EU law determines exactly where and how asylum seekers should be accommodated. There are no plans to take them to another state and keep them locked up there. Therefore, it remains a question mark, whether Melon's agreement will manage to overcome Strasbourg", concludes "taz"./ DW