Historia në Epokën Dixhitale: Demokraci apo Diktim?

29 Janar 2025, 14:10Pikëpamje SHKRUAR NGA REDAKSIA VOX

Dilema Osmane dhe Vlerat Demokratike në Evropën Juglindore

A është Perandoria Osmane pushtuese apo administratore?

Kjo dilemë qëndron si hija e një kënge të vjetër në Ballkan, duke ngjallur debate mes historianëve, politikanëve dhe banorëve të rajonit.

Dhe në këtë udhëkryq të historisë, një projekt ambicioz po tenton të sjellë dritë mbi errësirën e së kaluarës dhe të ndërtojë një urë drejt mendimit kritik.

Rishkrimi i historisë së Ballkanit:

Që nga viti 1998, më shumë se 100 historianë dhe 300 mësues nga Shqipëria, Greqia, Kosova, Serbia, dhe më gjerë, janë angazhuar për të rishkruar historinë e Evropës Juglindore.

Kjo përpjekje  ka kulmuar në publikimin e 6 librave pune tw historisw, të përkthyer në 11 gjuhë, të cilët trajtojnë periudha kyçe nga sundimi osman, Lufta e Ftohtë, deri te tranzicioni demokratik i rajonit.

Por pyetja mbetet:  Çfarë historie do të mësojmë/tregojmë? Dhe si ndikon historia në mënyrën se si brezat e rinj e perceptojnë identitetin e tyre?

Projekti i njohur si Historia e Përbashkët (JHP 2.0) tashmë ka kaluar në fazën e tij të re: epokën dixhitale. Plani përfshin krijimin e përmbajtjeve të reja që shkojnë përtej librave shkollorë.

Në treg tashmë nuk janë vetëm librat, por edhe postimet në rrjetet sociale, video, humor/satire dhe artikuj që synojnë të ndezin kureshtjen e të rinjve dhe të nxisin një frymë demokratike.

Ballkani, i lodhur nga kufijtë e tij historikë dhe fizikë, tani përballet me kufijtë dixhitalë: tashmë është një betejë për të tërhequr të rinjtë që po formojnë identitetin e tyre në një botë të globalizuar.

Në pranverën e vitit 2025, një konferencë shkencore do të trajtojë konceptin e kufijve në Evropën Juglindore. Një pyetje e rëndësishme që do diskutohet është: A ka arritur Ballkani të çlirohet nga ndarja, apo kufijtë e rinj janë thjesht të padukshëm?

Në krye të këtij projekti qëndron Prof. Christina Koulouri nga Athina, ndwrsa Ditmir Bushati, ish-ministër i Jashtëm i Shqipërisë, kryeson grupin “Miqtë e JHP 2.0”, që synon të përhapë mesazhin e këtij projekti tek brezat e rinj. Grupi përfshin akademikë, diplomatë dhe aktivistë, të cilët ndajnë një vizion të përbashkët për një Ballkan më të bashkuar.

Prof. Christina Koulouri, e cila udhëheq punën shkencore, ndërsa Ditmir Bushati, ish-ministri i Jashtëm i Shqipërisë, kryeson grupin “Miqtë e JHP 2.0”, që synon të përhapë mesazhin e këtij projekti tek brezat e rinj.

Grupi përfshin akademikë, diplomatë dhe aktivistë, të cilët ndajnë një vizion të përbashkët për një Ballkan më të bashkuar.

Dilema osmane është vetëm maja e ajsbergut. Historia nuk është bardh e zi, dhe projekti JHP 2.0 nënvizon nuancat e së kaluarës për të ndërtuar një të ardhme më të ndritur.

Ky projekt nuk është thjesht për historianët, por  është një thirrje për të gjithë ata që besojnë se demokracia, mendimi kritik dhe bashkëpunimi janë çelësat për të zgjidhur nyjen gordiane të Ballkanit.

Ballkani është një rrëfim i vazhdueshëm. A do të jetë kapitulli i radhës një histori uniteti apo ndarje?

Video