OPINION by Mamal Ermaqi/ Why I chose to be rich

 Kliko këtu për të tjera
Voxpress:

'Rrum State'/ Property in exchange for murders, as a land grabbing scheme in Durrës and Tirana

2025-10-09 08:01:57Fokus SHKRUAR NGA REDAKSIA VOX
The coast at Cape Rodoni. Photo: Nensi Bogdani/ BIRN.

In December of the distant year 1932, Mrs. Bihter Toptani purchased 130 hectares of land in a place called "Maranishtja" in Shetaj i Ishmit in Durrës - today one of the most coveted tourist areas in Albania.

The transaction was carried out in the presence of a peace judge, and after the purchase, Mrs. Toptani gifted the land to her 15-year-old daughter. The actions are described in detail in a Radhor – as the Cadastral register was known in Albania until 1945. But in a second register from 1929, the same transaction jumps into the time machine.

When the old Cadastre documents fell into the hands of the Special Prosecution Office, prosecutor Altin Dumani could not help but be surprised.

"This 1929 register describes transactions carried out in December 1932, and as evidence, references are made to the acts of the Ishmi mayorship of 1925, a time when the property had not been purchased by Bihter Toptani," he reasons.

The episodes are mentioned in the request for a security measure dated October 1 against Aleksandër Laho, known as Rrumi, and Astrit Avdylit, two organized crime figures with a series of criminal charges on their backs. Seven other people are accused by the Special Prosecution Office for the criminal offenses of murder and the alienation of hundreds of thousands of square meters of land on the Durrës coast.

According to the security measure file, Rrumi was at the forefront of a sophisticated property theft scheme, aided by Cadastre officials, notaries, lawyers and members of the criminal group, who used false documents to steal state-owned land and transform it into multimillion-dollar tourism investments.

The group had managed to steal from the Radhorë Cadastre archives of the 1930s–1940s, which were filled with fake transactions on blank pages through a forger. He is also accused of finding “heirs” to apply for the return and compensation of properties added to Radhorë and pursuing the processes for their financial compensation to the court, when the property could not be physically returned. The scheme also included changes to the AMTP of the 1990s, the disappearance of property cards and their replacement in the Cadastre with fake cards – but often with the institution’s seals.

Rrumi and the others were convinced that the forgeries would not be caught, while they had an appetite to occupy, in addition to the lands on the coast, entire hills on the outskirts of the capital.

"Look, there's some space, let's not do anything from Tirana... If only we could have included those hills all the way from New Tirana, across from TEG," Laho writes to his brother in one of the messages found by the prosecution.

According to SPAK, the property alienation scheme included, in addition to Aleksandër Laho, his brother, Vullnet Muça (Kondi or Muharremi), suspected of forgery and active corruption, recently arrested, as well as Agron Bejdolli and Vlash Brahja, accused of manipulating ownership documents.

Astrit and Elidon Avdyli are accused of premeditated murder for revenge and criminal activity, along with Alfred Doka and Enea Kumen, who are accused of participating in the criminal group and involvement in the murder of Edmir Bregu alias Ilir Kuçi (Maloku).

At the end of the investigative chain stands Ermira Avdyli, with a security measure requiring her not to leave the country, suspected of falsifying official documents that supported the scheme.

'Almost perfect'

'Rrum State'/ Property in exchange for murders, as a land grabbing
Land near the village of Shetaj in Ishëm. Photo: Nensi Bogdani/ BIRN.

Aleksandër Laho, 52, known as Rrumi, has previously been investigated for falsifying thousands of square meters on the Durrës coast and is being tried in absentia for the criminal offense of corruption in collaboration with Irgen Kërçuk - a former employee of the State Attorney's Office.

But the new massive scheme was uncovered, as the file shows, after a 5-year investigation that began after the 2019 assassination attempt in Durrës, where Andi Maloku was killed and Laho and former prosecutor Arjan Ndoja, currently a member of the Democratic Party, were injured.

After the assassination, the prosecution seized Rrumi's encrypted phone and a memory card, inside which they found photos of Cadastre pages and other forged documents.

In 2022, the prosecution seized part of these properties and found traces of forgeries through interventions in the Cadastre. Laho was also declared wanted then.

But the real dimensions of what was happening in the Durrës cadastre and the massive alienation of properties on the coast became clearer when SPAK took over the conversations on Sky ECC between Rrumi, his brother, Vullnet Muça and Astrit Avdyli's nephew, Elidon Avdyli, and other unidentified persons.

These exchanges also revealed Rrumi's efforts to cover his tracks and corrupt those investigating him. The wiretaps show that Rrumi was aware of the SPAK investigations, had a complete list of the property files being verified, and moved to minimize the damage. He attempted, through his brother, to bribe the expert who was conducting the verifications, demanding that the expertise bring the properties to order and boasting that the process was almost perfect.

"It's not bad because the seal and signature are all in order and the letter is original," he writes.

The messages exchanged show that for a moment, Rrumi and his brother believed they had the expert in their hands, and even considered using him to improve the scheme.

"I want to know where we went wrong, that they caught it, along with other rules," he writes.

However, the expertise resulted differently and declared the documents forged.

Eksperti gjeti probleme të firmave dhe vulave në AMTP e po ashtu zbuloi se fletët e përdorura për të zëvendësuar faqe të hequra nga Kadastra ishin shtypur diku tjetër dhe nuk kishin të njëjtat të dhëna.

Ndërkohë, mesazhet e shkëmbyera mes Lahos, vëllait të tij dhe personave të tjerë të përfshirë në përpjekjet e tyre për të mbuluar gjurmët, duke përmendur në komunikime numra kadastralë dhe emra pronash, janë tashmë prova shtesë në favor të Prokurorisë.

“Mozi” dhe “Daja”

Ndërsa ishin nën presion për të mbuluar gjurmët e falsifikimeve, Rrumi dhe të tjerët nuk u ndalën në planet e tyre për grabitjen e tokave të reja dhe shitjen e pronave që i konsideronin “pa vlerë”.

Në këtë pikë, grupi kishte shtënë në dorë Radhorë të viteve ’30, duke aplikuar një skemë tërësisht të re të falsifikimit përtej metodës klasike me Aktet e Marrjes së Tokës në Përdorim, të njohura si AMTP.

Në dokument nuk del qartë koha kur Rrumi futi në dorë Radhorë të Kadastrës së viteve 1927, 1932, 1933 dhe 1957 nga një ish-punonjës i Agjencisë Shtetërore të Kadastrës, i identifikuar si “Mozi”,  i cili i ka nxjerrë regjistrat nga arkiva. Hetimet tregojnë se disa prej këtyre librave nuk janë kthyer dhe mungojnë edhe pas hetimeve.

Komunikimet në SKY ECC tregojnë se Mozi ia shiste regjistrat grupit, pasi më herët kishin verifikuar nëse ato kishin hapësira bosh për t’u mbushur apo mundësi për t’u fshirë e rishkruar. Gjithashtu nënkuptohet se pas “Mozit” qëndronte dhe dikush tjetër në hipotekë që ndihmonte kundrejt ryshfetit.

“Po Mozi a të dha noi çmim sa lek donte për ato librat”, i shkruan Laho të vëllait në një prej mesazheve.

Përveç ish-punonjësit të Kadastrës, në skemë ishte edhe një falsifikator i identifikuar si “Daja”. Ky i fundit del person kyç në manipulimin e AMTP-ve dhe po ashtu në fshirjen dhe përpunimin e faqeve të librave kadastralë. “Daja” sipas bisedave mes Lahos dhe të vëllait prodhonte po ashtu Lekë dhe Euro false, të cilat grupi synonte t’i fuste në qarkullim duke përdorur drejtues bankash të nivelit të dytë.

Sipas Prokurorisë, Radhorët e marrë nga arkiva i dorëzoheshin “Dajës” dhe ky imitonte në to veprime kadastrale. Laho rezulton nga bisedat të kërkonte kujdes të madh për bojën që përdorej dhe gjuhën që të ishte sa më e ngjashme me atë të viteve ’30.

“Mekanizimi i përdorur në këtë rast është sigurimi i regjistrave të titulluar “Radhorë për Transkriptimet” të viteve 1929-1957 nga një person i quajtur Mozi, duke e korruptuar atë dhe punonjës të arkivës së ish-ZVRPP-ve, fshirja pjesore e shkrimeve që ndodheshin në fletët e fundit të regjistrit ose në fletë brenda tij, por me pak përmbajtje shkrimi, rishkrimi i një transkriptimi të ri nga një person i quajtur “Daja””, thotë prokuroria në kërkesën për masë sigurimi.

Prokuroria thotë se procesi nuk përfundonte këtu. Grupi në këtë pikë rekrutonte trashëgimtarë prej familjeve të shpronësuara të zonës apo familje ish-pronarësh. Në regjistrat e vjetër toka vendosej në emra të paraardhësve të tyre dhe pasi dokumentet “legjitimoheshin”, këta trashëgimtarë bënin kërkesat për kthim fizik apo kompensim financiar për pronën.

“Gjetja e personave të besuar (preferoheshin ish- pronarë) emri i të cilëve do të shërbente si “trashëgimtar” i pasurisë së falsifikuar, aplikimi pranë Agjencisë së Trajtimit të Pronave për njohje, kompensim ose kthim fizik/ padi civile në gjykatë për njohje pronar dhe detyrimi i ZVRPP ose ASHK-së për regjistrim të pronës. Tjetërsimi i pronës duke e shitur te investitorë të interesuar për investim në zonat bregdetare të Rrethit Durrës. Të njëjtin mekanizëm kanë përdorur edhe për falsifikimin e pronave në Rrethin e Tiranës”, thotë Prokuroria.

Në dosje janë evidentuar një sërë rastesh të kësaj natyre. Edhe pse gjurmët e falsifikimit janë të dukshme sipas Prokurorisë, me datat që nuk përkojnë, me veprime që bien ndesh me ligjin e kohës apo me të dhëna të rreme ku një pronë shtëpie përshkruhej si tokë arë e të ngjashme, skema nuk ishte kapur.

Laho ishte i bindur që skema kalonte në gjykatë. Pasi kanë regjistruar një pronë që u ka dalë e zënë, Laho këmbëngul të shkojnë në gjykatë për të marrë dëmshpërblim.

“Në lidhje me këtë prone që kanë bërë, Aleksandri është shprehur se nuk kishin fat, por t’i hapin (të hapin proces gjyqësor) të marrin kompensim, pasi sipas tij prona është qyl dhe shteti ose gjykata nuk sforcohen që të japin kompensim,” citohet ai në dosjen e prokurorisë.

Në një rast tjetër, në faqet e fundit të Radhorit të vitit 1932 shtohen veprime të vitit 1933 edhe pse këta libra mbylleshin brenda vitit kalendarik.

“Nga këqyrja e datës 28 janar 2025 që iu bë regjistrit me titull “Radhorë për Transkriptimet, Nr. 4 i vitit 1932, të qarkut Durrës, i cili fillon në datën 18 Tetor 1932, në faqet e fundit të tij janë regjistruar nota transkriptimi të datës 31 Dhjetor 1932 dhe pas transkriptimeve të kësaj date është regjistruar Nota Transkriptimi e datës 6 Kallnuer (6 Janar) 1933”, thotë prokuroria.

Prona në këmbim të vrasjeve

'Rrum State'/ Property in exchange for murders, as a land grabbing
Toka në kepin e Rodonit në bregdetin e Durrësit. Foto: Nensi Bogdani/ BIRN.

Hetimet e Prokurorisë së Posaçme tregojnë se Rrumi i kishte duart thellë në Kadastër. Veç njerëzve që kishte blerë brenda institucionit, ai tentonte të ndikonte edhe në vendimet ndaj personave që nuk i bindeshin.

Në disa mesazhe me të vëllanë, Rrumi e orienton atë që të dërgojnë mesazhe te kryeministri Edi Rama, drejtues të ASHK-së dhe ish-kryebashkiaku i Durrësit, Vangjush Dako për të ndikuar në shkarkimin e punonjësve që nuk i bindeshin dhe kundër drejtorit lokal të policisë.

Sipas dosjes, ai e udhëzonte Vullnetin që të dërgonte mesazhe anonime tek Artan Lame, Vangjush Dako dhe Edi Rama kundër një punonjëseje në hipotekë si dhe kundër drejtorit të Policisë së Durrësit sikur ky i fundit “ishte i lidhur me bandat”.

Similarly, Rrumi has been well-informed about government projects in the area and aims to acquire properties in or around them, even at expensive prices.

In a transcribed conversation with a person identified as Viktor, Laho says he was willing to go to court over a property, although to get past the first instance, he was informed that he would have to spend 100 thousand euros.

The property was located in Ishëm and a port was planned to be built on it.

"Where there will be a port that Rama has approved, a boat port or I don't know what exact port," he writes.

But while these appear to be “business decisions,” the conversations between Rrumi and Elidon Avdyli, part of another criminal group led by Astrit Avdyli, speak of gang warfare. Transcripts from SKY ECC describe a coalition between three well-known groups in the area; Rrumi’s group, Avdyli’s group, and Xhevdet Troplini’s group, who aim to hit the other Durrës group led by Lulzim Berisha, Plaurent Dervishaj, and Edmond Çekiçi.

In the conversation, Elidon Avdyli says that he had spoken to a person he identifies as "Çunin i Pojës" to start the attacks. In the conversations between Laho and Elidon Avdyli, there is talk of a plan to kill some rivals. Avdyli seems more enthusiastic in these cases.

"Brother, we need 10 victims before the end of the year," he writes.

Laho, for his part, asks Avdyl to target the main names of the group. “Comrade, the head of the group is Luli first, Çekja; then this Lenti basin… these are the ones who run the city’s game… ,” the conversation is quoted as saying.

What the prosecution has documented in this case is only the murder of Edmir Bregu and the fact that Laho was using Elidon Avdyli to eliminate rivals. Avdyli himself in the conversation asks for land in exchange for the murders. "Look, brother, that land that you told me not to leave behind because I really need to give it to my children. And who knows how to get it. I will take it violently, my friend," he writes.

In the same conversation, Laho replies that he can take any property he wants, as he has endless properties./ reporter.al

Galeria fotografike (
)


Në përputhje me standarded JTI

Video

SHIKO KANALIN NE YOUTUBE
×