A po merrni vitaminat dhe mineralet që ju nevojiten?

20 Nëntor 2023, 14:44Lifestyle SHKRUAR NGA REDAKSIA VOX

Vitaminat dhe mineralet janë lëndë ushqyese thelbësore, sepse ato kryejnë shume funksione te rendesishme në organizmin tonë.

Ato ndihmojnë në forcimin e kockave, shërimin e plagëve dhe forcimin e sistemit tuaj imunitar, ata gjithashtu shnderrojne ushqimin në energji dhe ndikojne ne rigjenerimin e dëmtimeve qelizore.

Ekziston një ekuliber midis marrjes së mjaftueshme të këtyre suplementeve ushqimore (që është e domosdoshme per ruajtjen e homeostazes se organizmit) dhe mbidozimit (që alteron funksionin e tij). Ky ekuliber ruhet duke vleresuar perqendrim ne gjak te ketyre elementeve thelbesor.

Testimii vitaminave dhe mineraleveështë një rruge depistuese e shkëlqyer për të vlerësuar shëndetin tuaj të përgjithshëm dhe regjimin  e të ushqyerit.

Duke njohur perqendrimet etyre në organizëm, ju, ne konsulte me mjeket speciaiste, mund të orientoni organizmin tuaj drejt marrjes ne doze dhe kohezgjatje te percaktuar  te vitaminaveapo mineralevei nevojiten trupit tuaj për të qëndruar i shëndetshëm.

Kur duhet bërë një test vitaminash dhe mineralesh?

Nëse ndiheni të lodhur gjatë gjithë kohës ( per te njejttin regjim ushqimor dhe fizik) ose regjimi juaj ushqimor nuk i ploteson nevojat e organizmit( lodhje fizike, stres mendor, semundje te tjera bashkeshoqeruese qe pengojne perthithjen e ketyre elementeve nga ushqimi), është momenti për tu testuar.

Testet e vitaminave dhe mineralev rekomandohen edhe për njerëzit që janë në rrezik për mungesë vitaminash por edhe përata  që marrin suplemente ne menyre ta pakontrolluar dhe te pa monituar nga mjeku.
 
Duhet të testoheni nëse keni ndonjë nga simptomat e mëposhtme:

• lodhje, dobësi e muskujve, dhimbje kyçesh ose thonj të brishtë

• Një histori e sindromës së keqpërthithjes ose kushteve të tjera që ndikojnë në përthithjen e lëndëve ushqyese

• Një dietë vegjetariane ose vegane

• Një çrregullim i të ngrënit

• Konsumimiitepërti alkoolit

• Stresi kronik

• Një histori familjare e disa mangësive të vitaminave
 
Funksioni i vitaminave dhe mineraleve në organizëm :
 
• Vitamina A ndihmon në formimin dhe ruajtjen e shëndetit të dhëmbëve, kockave, indeve të buta, mukozave dhe lëkurës.
 
• Riboflavina (vitamina B2) bashkevepron me vitaminat e tjera B. Është e rëndësishme për rritjen e trupit dhe prodhimin e qelizave të kuqe të gjakut.

• Vitamina B6 quhet ndryshe edhe piridoksinë. Vitamina B6 ndihmon në formimin e qelizave të kuqe të gjakut dhe mirëmbajtjen e funksionit të trurit. Kjo vitaminë gjithashtu luan një rol të rëndësishëm në proteinat që janë pjesë e shumë reaksioneve kimike në trup. Sa më shumë proteinatëhani, aqmëshumëpiridoksinëkërkontrupijuaj.
 
• Acidi Folik apo Folatet ( Vitamina B9)  punon me vitaminën B12 për të ndihmuar në formimin e qelizave të kuqe të gjakut. Është i nevojshëm për prodhimin e ADN-së, e cila kontrollon rritjen e indeve dhe funksionin e qelizave. Çdo grua që është shtatzënë duhet të jetë e sigurt që të marrë mjaftueshëm folate. Nivelet e ulëta të folatit janë të lidhura me defekte të lindjes si spina bifida.

• Vitamina B12, si vitaminat e tjera B, është e rëndësishme për metabolizmin. Ndihmon gjithashtu në formimin e qelizave të kuqe të gjakut dhe në mirëmbajtjen e sistemit nervor qendror dhe periferik.

• Vitamina C, e quajtur edhe acid askorbik, është një antioksidant që promovon dhëmbë dhe mishra të shëndetshëm. Ndihmon trupin të përthithë hekurin dhe të mbajë indet e shëndetshme. Është gjithashtu thelbësor për shërimin e plagëve.
 
• Vitamina D njihet edhe si "vitamina e diellit", pasi ajo prodhohet nga trupi pasi është  ekspozuar në diell. Dhjetë deri në 15 minuta rreze dielli 3 herë në javë janë të mjaftueshme për të prodhuar kërkesat e trupit për vitaminë D për shumicën e njerëzve në shumicën e gjerësive gjeografike. Njerëzit që nuk jetojnë në vende me diell mund të mos prodhojnë mjaftueshëm vitaminë D. Është shumë e vështirë të marrësh mjaftueshëm vitaminë D vetëm nga burimet ushqimore.

Vitamina D ndihmon trupin të absorbojë kalciumin. Ju keni nevojë për kalcium për zhvillimin normal te dhëmbëve dhe per kocka  të shëndetshëm.

• Vitamina E është një antioksidant i njohur edhe si tokoferol. Ndihmon trupin të formojë qelizat e kuqe të gjakut dhe të përdorë vitaminën K.
 
• Kalciumi është i rëndësishëmpër kocka dhe dhëmbë të shëndetshëm; ndihmon muskujt të relaksohen dhe tkurren; i rëndësishëm në funksionimin e nervave, mpiksjen e gjakut, rregullimin e presionit të gjakut, shëndetin e sistemit imunitar etj.
 
• Magnezi gjendet në kocka; i nevojshëm për prodhimin e proteinave, tkurrjen e muskujve, transmetimin nervor, shëndetin e sistemit imunitar etj.

• Fosfori është i rëndësishëm për kocka dhe dhëmbë të shëndetshëm; gjendet në çdo qelizë; pjesë e sistemit që ruan ekuilibrin acido-bazik

• Seleniumi është një mineral ose lëndë ushqyese që njerëzit kanë nevojë për të qëndruar të shëndetshëm. Ai luan një rol në shumë procese trupore, duke përfshirëriprodhimin, funksionine gjëndrës tiroide,prodhimi i ADN-së, mbron trupin nga radikalet e lira.

Video