ANALYSIS: Gjirokastra, the socialist bunker is reinforced with the machinery of the former LSI

Gjirokastra is the second smallest district in Albania, which, thanks to some extralegal machinations by the Socialists, gave them three out of four mandates in the 2021 elections. These machinations seem no longer necessary this time because former LSI MP Vangjel Tavo is now the Socialist mayor in Himara. However, the result is not entirely certain because Gjirokastra has an even number of mandates, which mathematically favors a tie.

The citizens of the Gjirokastër region are expected to vote on May 11 for the parliamentary elections, and their vote will produce four parliamentary mandates, while the history of the elections suggests that the Socialists will have little difficulty winning their majority. The region has always been biased towards the Socialist Party, with the best result for the Democrats being recorded in the distant year 2009, when it managed to obtain 2 out of 5 mandates, although the percentage result was 56% for the Socialists and their coalition at that time and 40% for the Democrats and their allies. In those elections, the SMI competed with another coalition, but the votes it received in those elections were less than 2 thousand and had no effect on the result.

In the subsequent elections, the Socialist Movement for Integration, represented in this area by the long-time MP Vangjel Tavo, intervened, eroding votes mostly from the Democratic Party, and managed to win a mandate in 2013 and 2017, a mandate that was lost by the Democrats. The Socialists managed to retain the three mandates after improving their results in the 2013 and 2017 elections.

Their increase in 2017, when they received 27 thousand votes or 50%, is even more significant if we consider that the population residing in the district has been continuously declining and that, consequently, there are fewer votes that can be won.

Since the 2021 elections, the Gjirokastër district has had four mandates, with one mandate lost due to demographic decline.

The change of Gjirokastra to an even-numbered district makes it particularly difficult to win three seats, but the Socialists still managed to do so because the LSI and the DP ran separately, while a controversial government decision the week before the elections closed the border with Greece, under the argument of the Covid-19 pandemic, which deprived the LSI and its candidate Vangjel Tavo of an important source of votes. Partly as a result of the border closure, the Socialists managed to get 54% of the vote and won three seats, while the opposition DP won 30% of the vote and one seat, while the LSI with 13% of the vote won zero seats. If the LSI and the DP had run together, despite the Socialists winning 54% of the vote, the result in seats would have been a 2-2 tie.

Aktualisht Vangjel Tavo mbështet socialistët dhe vitin e kaluar u bë kryebashkiak i Himarës për ta. Dhe zgjedhjet e pushtetit vendor të vitit 2023 tregojnë se në shtatë bashkitë e qarkut, kandidatët socialistë për kryetar bashkie fituan 67% të votave. Nëse ky rezultat ruhet në zgjedhjet e 11 majit, socialistët do të marrin sërish tre mandate dhe me tepri votash. Në mënyrë që kjo të ndryshojë, do të duhet që opozita të marrë më shumë se 40% të votave dhe maxhoranca të bjerë në më pak se 60%, me kushtin që votat e opozitës të mos jenë të përçara. Nga njëra anë kjo do të thotë që aleanca opozitare do të duhet të realizojë rezultatin e vet më të mirë në histori në qark, ndërsa socialistët janë në gjendje më komode për ta mbyllur qarkun me rezultatin 3 me 1. Ky rezultat për socialistët nuk është i pamundur, por gjithsesi, ndarje të tilla të thella në preferencat politike nuk janë fort të zakonshme në Shqipëri. Për shembull, rezultati veçanërisht i thellë në zgjedhjet e vitit 2023 ishte pjesërisht si pasojë e pjesëmarrjes shumë të ulët në votime.

Pjesëmarrja në zgjedhje në qarkun Gjirokastër ka qenë vazhdimisht në rënie gjatë zgjedhjeve të fundit, ku zgjedhjet për pushtetin vendor 2023 shënuan minimumin historik me 36%. Këtë herë, situata mund të ndryshojë pasi rreth 8,500 qytetarë të qarkut janë regjistruar për të votuar në distancë. Kjo përbën gati 7% të të gjithë votuesve të regjistruar dhe 17% të votave të hedhura në zgjedhjet e vitit 2021. Rrjedhimisht, rritja e pjesëmarrjes nga emigrimi pritet të ketë efekt jo të paktë në rezultat.

Profili demografik e social

Qarku i Gjirokastrës shtrihet në një terren kodrinor dhe malor në Shqipërinë e jugut dhe është një nga qarqet më të prekura nga emigrimi dhe nga rënia demografike në Shqipëri. Në censin e vitit 2023, popullsia e qarkut ishte 60 mijë banorë rezidentë me rënie 13% kundrejt vitit 2011 dhe rënie 47% kundrejt vitit 2001. Qarku ka aktualisht një densitet popullsie prej 20 banorësh për kilometër katrorë. Qyteti i Gjirokastrës aktualisht numëron 16 mijë banorë nga 20 mijë që kishte në vitin 2011, ndërsa qytezat e tjera, Përmeti, Tepelena, Memaliaj e Libohova kanë pësuar tkurrje popullsie në shkallë edhe më të madhe. Afërsisht gjysma e popullsisë jeton në zonat urbane dhe gjysma në zonat rurale.

Gjashtë nga shtatë bashkitë e qarkut kontrollohen nga Partia Socialiste, ku Gjirokastra dhe Tepelena kanë pasur vazhdimisht kryebashkiak socialist, ndërsa Përmeti dhe Memaliaj kanë pasur rezultat më të përzierë. Memaliaj është aktualisht një nga pesë bashkitë e vetme të vendit të qeverisura nga demokratët në opozitë.

Kandidatët

Mirela Kumbaro, ministrja aktuale e Mjedisit dhe Turizmit dhe deputete që nga viti 2013 është në listën e mbyllur të Partisë Socialiste për Qarkun Gjirokastër, ndërsa për Partinë Demokratike gjendet Tritan Shehu, gjithashtu deputet prej shumë mandatesh në Gjirokastër, gjithmonë i pari dhe i vetmi i partisë së tij.

In the open lists, the Socialists are competing with the resigned mayor of Tepelena, Tërmet Peçi, who is likely to become an MP after having governed the town of Tepelena since 2011. The other three candidates are: Piro Dhima, an economist, director of a private hotel in Gjirokastra, Anila Dhimitri, an employee of OSHEE in Përmet, and Shyqyri Hysi, a professor at the University of Gjirokastra.

From the opposition ranks, Arben Ristani, former chairman of the CEC, Maklent Dervishi, a resident of the village of Krahes engaged in private business and deputy mayor of the Memaliaj Municipality, and Alma Kore, whose biography is not readable, are running./ BIRN

1

2

3